Bahri Başyayla arşivinden…
Çankırı adının kaynağı olarak en revaçta olan rivayet, bölgenin yerlileri olan Paflagonyalılarda “Dişi Keçi” anlamına gelen GANGRA kelimesinden türetildiği yönündedir. Çankırı, 1082 yılında Selçuklu komutanlarından Kara Tekin Bey tarafından fethedilmiştir. Selçuklu Ordusu, Boyalıca köyünün (Esentepe Mahallesi) şimdiki yerine ordu çadırlarını kurup, Çankırı şehrinin yöneticisi konumunda olan ve şimdiki Kız Meslek Lisesi’nin bulunduğu yerde olan Rum Kilisesi’nin papazı Somaki’ye şehri kan dökülmeden, halkını kılıçtan geçirmeden ve yağma yapmadan teslim etmesi için haber gönderir.
Papaz Somaki, o sıralarda bugünkü Yapraklı ilçesi Tuht köyünde bulunmaktadır. Köyde Sinop, Kastamonu, Çankırı ve civar illere papaz yetiştiren bugünkü üniversite ayarında bir kilise bulunmaktadır. Papaz Somaki, bu okulun papazlarından yardım talep etmiştir. Ancak umduğu yardımı alamayan Papaz Somaki, şehri şartlı teslim edeceğini elçi ile Karatekin Bey’e bildirerek cana, mala dokunulmamasını ve yağma yapılmamasını ister. Karatekin Bey bu teklife olumlu cevap verir.
Selçuklu Ordusu’nda Karatekin Bey’den başka Billur Bey, Sarı Baba ve askere dinî bilgiler vererek namaz kıldıran İmam Fesli Han Hoca bulunmaktadır. Şehir savaşmadan teslim alınır ve ganimet dağıtılır. Komutanlardan Sarı Baba’ya şehrin batısı (Tuht ve civarı), Billur Bey’e Ayan ve Korgun tarafı, Fesli Han’a da Papaz Somaki’nin kilisesine ait arazi verilir. (Bu nedenledir ki söz konusu arazi hem Somaki mevkii, hem de Feslikan olarak anılır.)
Bir de sayılı komutanlardan Bereket Baba var ki ona da Karaköprü ve civarı verilir. Bereket Baba’nın mezarı Deve Yolu’nun üstünde olup doğum yapmakta zorluk çeken kadınlar bu mezarda yuvarlanırlarmış. Karaköprü, kendisine ganimet olarak verildiği yıl mahsul bire otuz verdiği için Bereket Baba ismini almıştır.
Devam edecek…
