TKDK DESTEĞİYLE BÖLGENİN EN MODERN KOYUN SÜTÜ ÜRETİM TESİSİNİ KURDU

      Genç mühendis Emrah Işık 21 yıl ticaret yaptıktan sonra, TKDK’dan destek alarak memleketi Çankırı’nın Atkaracalar ilçesinde AB standartlarında koyun sütü üretim çiftliği kurdu.

Ailesiyle birlikte Ankara’da inşaat ve ticaret işleriyle uğraşan, evli ve bir çocuk babası 41 yaşındaki Emrah Işık, Zooteknist olan kuzeninin memlekette kurduğu koyunculuk tesisini inceledikten sonra süt üretimine yönelik yatırım yapmayı düşünmeye başladı. Ailesinin de onayını alan Işık, Afyon ve Bursa’da, Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu’ndan (TKDK) destek almış koyun çiftliklerini ziyaret etti. Ardından ithal etmeyi planladığı hayvan ırkı olan Asaf koyununu yakından tanımak amacıyla Çankırı ve Konya’da üretim yapan iki süt çiftliğine giderek işletme sahipleri ile fikir alışverişinde bulundu. Çalışmalarını tamamlayan genç yatırımcı 2018 yılında TKDK’ya proje başvurusunu yaptı ve 250 küçükbaş kapasiteli süt çiftliği projesi onaylandı. Yaklaşık 1.8 milyon liraya mal olan ağıl için TKDK’dan 900 bin lira civarında hibe alan Emrah Işık yurtdışından 250 Toklu Asaf koyunu ithal ederek süt üretimine başladı.

Yatırımını 2019 sonunda tamamlayan üretici, şu anda çiftlikte üretilen haftalık 2 tonluk koyun sütünü Ankara’da yoğurt imalatı yapan bir firmaya satıyor.

250 baş koyun sadece 45 dakikada sağılıyor.

Çiftlik projesi hazırlanırken sektörde teknolojinin sunduğu tüm imkânlarından faydalanarak verimliliği üst düzeye çıkarmayı amaçladıklarının altını çizen Işık, “Ağılda tam otomatik sağım sistemi kullanıyoruz, bu sistem sayesinde 24 hayvanın sağımını aynı anda gerçekleştiriyoruz. Tüm hayvanların hepsini sadece 45 dakika içerisinde tamamlanmış oluyor. Sağım gibi yemleme sistemimiz de tamamen otomatik, böylece her hayvan aynı miktarda yeme aynı anda ulaşabiliyor, ayrıca bu sistem sayesinde koyunlar sıkışmadan, gerekli hayvan refahı standartlarına uygun biçimde yaşam alanına kavuşuyor. Bu sistemin bir diğer avantajı yem kaybımızı da önemli oranda düşürmüş olmamıza katkı sağlıyor olması. Ağılın zemininde ahşap ızgara sistemi kullandık, bu sayede hem ağılda gübre birikmiyor hem de ağılın içerisinde saatlerce dursanız bile koku olmuyor. Son olarak bu teknolojik yatırımlar sayesinde bu büyüklükte bir tesisi sadece 3 kişi çok rahat idare edilebiliyor.” dedi

Kuzu ölüm oranını Türkiye ortalamasının 6 kat aşağısına çekti.

Emrah Işık, Küçükbaş hayvan yetiştiriciliğinin oldukça meşakkatli bir bakım gerektirdiğini dile getirerek, “Ülkemizde koyun yetiştiriciliğinde en önemli sorunlardan birisi olan yüksek kuzu ölüm oranı % 30 civarındadır. Bu oran bizim tesisimizde şu an % 5 seviyelerinde. Bu tür tesislerde dikkat edilmesi gereken temel kural ağılın temiz ve havadar olması, cereyan olmaması ve hayvanlarının altlarının ise kuru olması.  Çünkü küçükbaş hayvancılıkta yapılması gereken şey hayvanın hasta olmadan önce bakımlarının düzenli yapılması, farklı yaş gruplarında ve mevsimlerde farklı yem rasyonları hazırlayarak hayvanın kondisyonunu her daim üst seviyede tutmaktır. Şu anda her bir kuzuya doğumundan başlayarak aşı programlarıyla birlikte yaklaşık 18-19 takviye uygulaması yapıyoruz.” şeklinde konuştu.

Emrah Işık, temel hedefinin verim düzeyi en yüksek 250 anaç koyunu bulmak olduğunu söylüyor.

Asaf koyununun ülkemizde pek yaygın olmadığını, bununla birlikte süt verimi yüksek bir koyun olduğunu belirten Işık, tesisle ilgili yakın dönem planlarını değerlendirirken, “Türkiye’de Asaf koyunu yetiştiren çiftlik sayısı bir elin parmaklarını geçmez, bununla birlikte bu tür hem süt hem et verimi açısından oldukça tatmin edici bir ırk. Şu an tesisteki bir koyun ortalama günlük 2 litre süt veriyor. Ancak bu hayvanların ilk laktoz dönemi, ikinci doğumdan sonra süt veriminin daha da artmasını bekliyoruz. Şu anda doğum ortalamamız 1,5 kuzu gibi. Besleme rasyonunda yapılacak değişiklikle ikiz doğurganlık oranını arttırabiliriz. Ancak bizim asıl hedefimiz hayvan sayısını arttırmak değil, süt verimini maksimum düzeye çıkarmak. Bu nedenle koyunların üzerindeki çipler aracılığıyla hayvanlarımızı sürekli izliyoruz, tüm hedefimiz ikinci laktoz döneminden sonra sürünün içerisinde verimleri en yüksek 250 koyunu alarak işletmemizi maksimum kapasitesine yükseltmek” şeklinde konuştu.

Dede ve babasının 1960’lı yıllarda bu bölgedeki meralarda hayvancılık yaptığını aktaran Emrah Işık, bölgede hayvan sayısının ve koyun yetiştiriciliğinin tekrar artma eğiliminde olduğunu söyledi. Işık, koyun sütü üretiminde şu an açık olduğunu ve süt üretiminin rantabl bir özellik taşıdığını, sektörde trendin bu yönde devam etmesi halinde ilerleyen yıllarda bölgede bir süt işleme tesisi kurma hedefleri olduğunu sözlerine ekledi.

Proje ile ilgili değerlendirmelerde bulunan TKDK Çankırı İl Koordinatörü Emre Akbıyık, “Emrah Bey ve ailesi Çankırı ve Türkiye için örnek bir süt üretim çiftliğine imza attılar. Her detayı incelikle düşünülmüş, planlamış, hedefleri net olarak ortaya konulmuş, kârlı ve sürdürülebilir böyle bir işletmenin kurulmasına vesile olduğumuz için son derece mutluyuz, kendilerine başarılarının devamını dileriz.” şeklinde konuştu.