TARAMA 1 SAATİNİZİ KANSER HAYATINIZI ALIR
KOLON (KOLOREKTAL) KANSERİ FARKINDALIK AYI
Kolorektal kanser dünyada ve ülkemizde ciddi bir halk sağlığı sorunudur. Türkiye’de Sağlık Bakanlığı’nın kanser istatistikleri kayıtlarına göre hem erkeklerde hem de kadınlarda üçüncü sırada yer almaktadır. 50-70 yaş arasında kadın ve erkek nüfusa gaitada gizli kan kiti yardımıyla hızlı, pratik ve güvenilir bir şekilde 2 yılda bir ücretsiz olarak tarama yapılmaktadır ve 50-70 yaş arasındaki kişilere her 10 yılda bir de kolonoskopi ile tarama önerilmektedir.
Kolorektal kanserinin değiştirilebilir risk faktörleri şunlardır:
- Aşırı kilolu veya obez olmak
- Fiziksel olarak aktif olmamak
- Fazla miktarda işlenmiş (sosis, salam vb.) veya işlenmemiş kırmızı et tüketimi
- Sigara dahil tütün ürünlerinin kullanımı
- Fazla alkol kullanımı
- Diyabet ve insülin direnci varlığı
Kolorektal kanserinin değiştirilemez risk faktörleri şunlardır:
- İleri yaş
- Kişinin kalın bağırsak polipleri veya kalın bağırsak kanseri öyküsü olması
Kolorektal Kanser Belirtileri
- Bağırsak alışkanlıklarında ishal-kabızlık gibi değişikliklerin meydana gelmesi
- Bağırsakta tam boşalmama hissi
- Parlak ya da koyu kırmızı kanla karakterize rektal kanama
- Dışkının koyu kahverengi veya siyah görünmesine neden olabilecek kanın varlığı
- Karında şişkinlik, kramp tarzında ağrı veya gaz şikâyeti
- Bilinen bir neden olmaksızın kilo kaybı
- Güçsüzlük ve yorgunluk
- Kişinin inflamatuvar bağırsak hastalığı (Ülseratif kolit veya Crohn hastalığı) öyküsü olması
- Ailede kalın bağırsak polipleri veya kalın bağırsak kanseri öyküsü
- Kalıtsal bir sendromun olması
- Tip 2 diyabet hastası olma
- Akromegali
- Böbrek transplantasyonu
- Androjen yoksunluğu tedavisi almış olmak
- Kistik fibrozis varlığı
- Abdominopelvik radyasyon öyküsü
Korunma ve Tanı
Kolorektal kanserini önlemek için atılması gereken en önemli adımlardan biri tarama programı olmakla birlikte, sağlıklı yaşam davranışlarını uygulamak da hem kolorektal kanserden hem de diğer birçok kanserden korunmada önemlidir.
İlimizde Kolorektal kanseri taramaları ÜCRETSİZ olarak Kanser Erken Teşhis, Tarama ve Eğitim Merkezinde (KETEM), Aile Sağlığı Merkezlerinde (ASM), Toplum Sağlığı Merkezlerinde (TSM) yapılmaktadır.
Dr. Hüseyin SARIKAYA
İl Sağlık Müdürü
