Bahri Başyayla Arşivinden…
Yıl 1830. Yer Çankırı Kalesi.
1830 yılına kadar Kalede insanlar meskenlerinde barınıyorlardı. Aynı yıllarda Kaledeki evlerde oturan insanlarda kolera hastalığı yayılmış olup, halkın yüzde kırkının ölümüne sebep olmuştur. Bunun sonucunda da halk korkudan Kaleyi terk etmek zorunda kalmış, Kale eteklerinde müsait buldukları yerlere yerleşmiştir.
Bu arada Kalede bulunan ve 1566-1574 yılları arasında tahtta oturan Sultan II. Selim tarafından yaptırıldığı rivayet edilen Cami bakımsızlıktan harap hale gelmiş yıkılmış, yalnız Cami Minaresi 1940 yılına kadar yıkılmadan ayakta kalmıştır. Ancak Belediye yetkilileri bir kaza olur, insanlara zarar verir diye 1940 yılında minareyi yıkmışlardır.
O zamanlar kalaycıların nişadırları olmadığı için Çankırı halkından kalaycı esnafları ve çırakları bu durumu fırsat bilmiş, topraktan 2 metre yüksekte olan minarenin mermer gövdesinden keser ve murç ile parçalar kırmış, parçaları evlerinde toz haline getirerek kalay yaparken nişadır olarak kullanmışlardır.
